Rodzaje kruszyw budowlanych

Kruszywa to materiały wykorzystywane w budownictwie na szeroką skalę. Stosuje się je do uzupełniania mieszanek, ale świetnie sprawdzają się także jako samodzielny mechaniczny środek izolacyjny, wyrównujący lub utwardzający. Na rynku istnieje szeroki wybór kruszyw o zróżnicowanym pochodzeniu. Na które z nich warto się zdecydować? Prezentujemy przykładową klasyfikację.

Kruszywo – czyli co?

Kruszywami nazywa się sypkie substancje pochodzenia naturalnego lub sztucznego, stosowane w budownictwie liniowym, kubaturowym itd. Jeśli chodzi o podstawową klasyfikację kruszyw naturalnych, to tutaj warto wspomnieć o:

• kruszywach pochodzących ze skał,
• kruszywach żwirowych lub żwirowo-piaskowych,
• kruszywach łamanych (ze skał litych, takich jak granit, dolomit, bazalt itd.).

Wszystkie powyższe substancje zostają poddane obróbce mechanicznej, tzn. kruszeniu.

Do czego służą kruszywa?

Opisywane materiały wykorzystywane są w roli składnika:

• zapraw budowlanych,
• mieszanek mineralno-asfaltowych,
• betonów,
• warstw nośnych nawierzchni drogowych,
• warstw mrozoodpornych itd.

Ziarniste w swojej strukturze kruszywa służą przede wszystkim do utwardzania podłoża oraz do uzupełniania składu pozostałych substancji używanych w budownictwie i inżynierii drogowej – tłumaczy ekspert z firmy Bud-Weg Plus.

Nadają się do wytwarzania elementów ściennych i stropowych. Równie dobrze sprawdzają się w roli podsypek wyrównujących i izolacyjnych. Wykorzystuje się je czasem także przy robotach ziemnych, tworząc specjalne nasypy.

Typu kruszyw i ich zastosowanie

Rodzaj surowca skalnego i metoda produkcji determinują występujące na rynku kruszywa. Do najpopularniejszych rozwiązań zaliczają się poniższe.

1. Kruszywa żwirowe (kruszone lub niekruszone): piasek, mieszanki klasyfikowane, żwir, piasek (do 2 mm), kruszywa niekruszone mieszankowe (tzw. pospółka).
2. Kruszywa łamane: kamień łamany, mieszanki sortowane oraz niesorty, miał, tłuczeń, grys, kliniec.

Warto również wspomnieć o tym, że w zależności od uziarnienia kruszywo dzieli się na trzy rodzaje:

• drobne (ziarna do 4 mm),
• grube (ziarna od 4 do 36 mm),
• bardzo grube (ziarna od 63 do 250 mm).

Dla porównania piaski mają ziarna o wartości około 1-2 mm.

Kruszywa łamane często wykorzystuje się przy wykonywaniu robót drogowych. W tym celu bardzo dobrze sprawdza się uziarnienie o uśrednionej wartości 30 mm.

Tymczasem kruszywa typu żwirowo-piaskowego stosowane są w budownictwie, zwłaszcza do produkcji betonów (np. betonu towarowego, prefabrykatów itd.). Wspomagają one także suche mieszanki, z zakresu tzw. chemii budowlanej.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Warto pamiętać o tym, że duży wpływ na trwałość i niezawodność kruszyw ma odpowiednie ich składowanie. Istotne jest to, by zabezpieczyć je przed zanieczyszczeniem gruzem, gliną itd. Równie ważna będzie ochrona przed zawilgoceniem i wpływem czynników atmosferycznych.

Jakość kruszyw można, a nawet trzeba badać. W tym celu wykonuje się testy technicznych właściwości kruszyw budowlanych – bezpośrednio na budowie lub w wyspecjalizowanych laboratoriach.